BİR YAPIM YÖNTEMİ OLARAK TÜNEL KALIP SİSTEMİ
İkinci Dünya Savaşı'nda yıkılan yapıların yerine, hızlı bir şekilde yeni yapılar inşa etmek için geliştirilmiş olan tünel kalıp sistemi, savaşlar ve depremler yüzünden azalan yapı stoğunu arttırmak amacıyla dünyada 1950'lerden beri kullanılan bir yapım sistemidir. Türkiye'de 1970'lerden beri kullanılan bu yapım sistemi daha çok toplu konut projelerinde kullanılmakla beraber baraj, su kulesi, fabrika bacası gibi yüksek yapılar inşa etmek için de kullanılmaktadır.
Tünel kalıp sistemi, betonarme taşıyıcı döşeme ve duvarların düzgün yüzeyli çelik kalıplar kullanılarak tek seferde dökülmesini sağlayan rasyonalite edilmiş bir yapım yöntemidir. Bu sistemde duvarlar ve döşeme aynı anda dökülmekte ve duvarlar perde duvar görevi görmektedir yani taşıyıcıdır. Bu da, bu sistemle inşa edilmiş yapıların depreme karşı dayanıklı olmasını sağlamaktadır. Dökülen beton kür yoluyla kısa sürede mukavemet kazandığı için hızlı bir şekilde üst kotta beton dökümüne geçilebilmektedir. Döşeme ve duvar dışındaki elemanların yapımı geleneksel ya da prefabrike yapım yöntemleriyle gerçekleştirilebilmektedir.
Tam tünel kalıp ve yarım tünel kalıp olmak üzere iki türü olan bu yapım sisteminde, sistem kirişsiz olduğundan 5-6 metreden fazla açıklık geçilmesine izin verilmez. Tam tünel kalıp, kesitte ters U şekline benzerken yarım tünel kalıp ters L şekline benzemektedir ve iki yarım tünel kalıp yan yana getirilerek tam tünel kalıp oluşturabilir. Bu açıdan baktığımızda yarım tünel kalıp tasarım anlamında tam tünel kalıptan daha esnek davranabilmemizi sağlar.
Tünel kalıp sistemlerde dikkat edilmesi gereken en önemli husus standardizasyondur. Modüler ve tekrar eden tasarımlar, standart kalıpların kullanılmasını sağlayacağından maliyeti düşürür. Bu yapım sisteminde sadece çelik kalıplar kullanılır ve çeliğin maliyeti yüksek olduğu için bu yapım sistemiyle inşa edilen yapılar modüler plan şemasına sahip yapılardır.
Kendini kısa sürede amorti eden bu yapılarda dikkat edilmesi gereken bir husus da tesisat boşluklarıdır. Duvarlar betonarme olduğu için sonradan tesisat boşluğu açılamaz bu yüzden yapının tesisat boşlukları proje aşamasında çok iyi belirlenmelidir. Ayrıca duvarlarda bulunan demirin yarattığı faraday etkisinden dolayı telefonlar iyi çekmeyebilir. Bunun dışında bu sistemle üretilen yapıların her duvarı perde duvar olmak zorunda değildir, bazı duvarlar tuğla duvar olabilir.
Türkiye'de tünel kalıp sistemle inşa edilmiş ilk toplu konut projesi Ankara'daki Türk-İş Bloklarıdır. TEM Otoyolu'nun yanındaki yüksek katlı toplu konutlar, TOKİ'ler ve son yıllarda inşa edilmiş birçok toplu konut da bu sistemle inşa edilmiştir.
Hız, maliyet ve dayanım açısından son derece avantajlı olan bu yapım yöntemi, tasarım anlamındaki kısıtlanmalarından dolayı yapıların özgünlüğünü azaltmaktadır. Doğru yerde ve doğru projede kullanıldığında çok faydalı olduğunu düşündüğüm fakat yerin ruhunu hiçe sayan toplu konutlar üreten bu yapım yöntemi hakkında siz neler düşünüyorsunuz, projelerinizde kullanmak ister misiniz ?
.jpg)
Zeki Demirkubuz-C BLOK
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder